بەخێوکردنی سەگ و ڕاگرتنی لە ماڵاندا.!
بەشێوەیەکی گشتی ڕاگرتنی سەگ لەناو ماڵ و جێگەی مانەوەدا دروست نیە، تەنها لە کات و حاڵی پێویستی نەبێـت و هۆکارێکی شەرعی هەبێت بۆ ڕاگرتنی، ئەوکات دروستە. هۆکاری نادروستی ڕاگرتنی سەگ : لەبەر ئەوەی سەگ هۆکاری گواستنەوەی هەندێک پیسی و نەخۆشیە کە لە لیکیدا بوونی هەیە بەهۆی زمانیەوە دەیگوازێتەوە بۆ غەیری خۆی. هەروەها زۆر جار دەبێتە هۆی بێزارکردنی دەورو وبەری و زیانیان پێ دەگەیەنێت و ئازاریان دەدات . چ کاتێک دروستە سەگ ڕابگیرێت و بەخێو بکرێـت: ١- بەکار بهێنرێت بۆ ڕاوكردن. ٢- بەکار بهێنرێت بۆ چاودرێری کردنی زەراعەت و کشتوکاڵ. ٣- مەبەستی پاسەوانى و چاودێريكردن بۆ مەڕ و ماڵات. سەرجەم ئەم هۆکارانەش باسکراون لە فەرموودەکانى پێغەمبەری خوا ﷺ. بەڕاگرتنی سەگ لە ماڵانداو بەخێوکردنی: ١- هەموو ڕۆژێک هێندەی دوو کێوی گەورە لە خەیرو چاکەت کەم دەکات. ٢- فریشتەکان ڕوو لە ماڵەکەت ناکەن و ناچنە ناوی. ٣- لەهەرە گوناهە گەورەکانە. ئایا دروستە سەگ بکوژرێت.؟ بەشێوەیەکی گشتی ئەگەر بێت و سەگەکە دڕەندەو دڕ نەبێت، دروستە نیە بکوژرێت بەڵکو گوناهێکی زۆرگەورەيە. بەڵام ئەگەر سەگەکە دڕەندە بێـت، واتە: بچێت بە گژ خەڵکیداو هۆکاری زیانی خەڵکی بێـت وەک خواردنی مەڕ و ماڵاتیان یاخود پەلاماری منداڵ و ئافرەت بدات و هۆکاری گواستنەوەی نەخۆشی بێت، ئەو کات دروستە بکوژرێت. سەگی ڕەش و کوشتنی: پێغەمبەری خودا ﷺ بەدیاریکراوی فەرمانی کردووە بە: ١- کوشتنی سەگی ڕەش کە دوو نوقتەی سپی لەسەر چاوی هەیە. (صحیح مسلم). ٢ . وە بە کوشتنی سەگێک کە دڕندە و دڕ بێـت. (سنن ابن ماجة ). ئامادەو نووسینی: عیرفان ئەحمەد كاكه مەحموود پڕۆژە بانگەوازییەکانی شێخ احمد کاکە مەحموود رحمه الله.