به ‌ناوی خوای به‌خشنده‌ی میهره‌بان. 
سوپاس و ستایش بۆ په‌روه‌ردگار، دروود و ڕه‌حمه‌ت له‌ ‌پێغه‌مبه‌ری ئازیز (صلی الله‌علیه‌ وسلم) و هه‌روه‌ها له‌ ئال و یارانی. 

بۆ‌ وه‌ڵامی پرسیاره‌که‌ی به‌ڕێزتان: 

حیجامه‌: واته‌ که‌لێن(شق) کردن یان بریندارکردنی جێگه‌یه‌ک و مژینی خوێن لێوه‌ی ئه‌وجا به‌ده‌م بێت یاخوود به‌ ئامێرێک به‌ مه‌به‌ستی چاره‌سه‌رکردن. 

زانایان دوو ڕایان هه‌یه‌ له‌باره‌ی کاسپی کردن به‌ حیجامه‌وه‌: 
هه‌ندێکیان ڕێیان پێداوه‌(مباح) و به‌بێ هیچ ناپه‌سه‌ندییه‌ک(کراهة)، وه‌کو ئه‌بووحه‌نیفه‌ و مالیک-ڕه‌حمه‌تی خوایان لێ بێت- ئیمام مالیک ده‌فه‌رموێت"ليس العمل على كراهية أجر الحجام، ولا أرى به بأساً" 
واته‌/ کارکردن نییه‌ له‌سه‌ر ناباشی کرێی حیجامه‌، وه‌ من هیچ ناپه‌سه‌ندییه‌کی تێد نابینم. 

شافیعی و حه‌نبه‌لییه‌کانیش با ناباش(مکروه‌)یان داناوه‌ ئه‌م که‌سابه‌ته‌ بۆ ئازاد(ئێستا هه‌موو که‌س ئازادن و به‌نده‌ نه‌ماوه‌) و ڕێگه‌شیان پێ داوه‌ بۆ به‌نده‌(عبد). 

خیلافه‌که‌شیان به‌هۆی بوونی دوو پۆله‌ فه‌رمووده‌یه‌‌ که‌ هه‌ر پۆلێکیان پشتگیری یه‌کێک له‌و دوو بۆچوونه‌ ده‌کات‌(ڕێپێدراو و ناباش). 
1/ فه‌رمووده‌ی" شر الكسب مهر البغي وثمن الكلب وكسب ‏الحجام"رواه مسلم.‏ 
واته‌/ پیسترین ده‌ستکه‌وت پاره‌ی زینا و نرخی سه‌گ و ده‌سته‌که‌وت له‌ حیجامه‌یه‌. 
2/" أن محيصة استأذن النبي صلى الله عليه وسلم في ‏إجارة الحجام فنهاه عنها فلم يزل يسأله ويستأذنه حتى قال: اعلفه ناضحك ‏وأطعمه رقيقك" رواه أحمد والترمذي وأبو داود. 
واته‌/ موحه‌یسه‌ داوای روخسه‌تی ده‌کرد له‌ پێغه‌مبه‌ری خوا(صلى الله عليه وسلم) هه‌تا ئیزنی بدا بۆ که‌سابه‌ت به‌ حیجامه‌وه‌، به‌ڵام ئه‌و ڕێگری لێ کرد، به‌رده‌وام هه‌ر ڕوخسه‌تی لێ ده‌خواست هه‌تا فه‌رمووی: باشه‌ بیده‌ به‌ ئاڵف بۆ چوارپێیه‌که‌ی ئاوی پێ ده‌گێڕی(ئاژه‌ڵ) و هه‌روه‌ها خواردنی پێ بده‌ به‌ به‌نده‌که‌ت(واته‌ بۆی خۆی سوودی لێ وه‌رنه‌گرێت). 
3/ " نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ كَسْبِ الْحَجَّامِ " رواه‌ أحمد و النسائي و إبن ماجة و صححه‌ الأباني. 
واته‌/ ڕێگری لێ کردووه‌. 

ئیمام ئه‌حمه‌د-ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێی- ده‌فه‌رموێت: ئه‌گه‌ر شتێکی درایه‌ به‌ بێ ئه‌وه‌ی خۆی داوای بکات یان به‌ مه‌رج بیگرێت ئه‌وا حه‌ڵاڵه‌ و با خه‌رجی له‌ سواره‌که‌ی(ئیستا وه‌ک ئۆتۆمبیل) و به‌نده‌کانی(نه‌ماوه‌) و حه‌ڵاڵ نییه‌ لێی بخوات. 

فه‌رمووده‌ی ڕێپێدرانی. 
1/ ئه‌نه‌سی کوری مالیک ده‌فه‌رموێت-خوا لێی ڕازی بێت-"حَجَمَ أَبُو طَيْبَةَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَأَمَرَ لَهُ بِصَاعٍ مِنْ تَمْرٍ " رواه‌ البخاري و مسلم. 
واته‌/ ئه‌بوطیبه‌ حیجامه‌ی بۆ پێغه‌مبه‌ری خوا(صلى الله عليه وسلم) کرد و ئه‌ویش فه‌رمانی دا پڕ ساعێک خورمای بدرێتێ. 
2/ ئیبن عه‌بباس-خوا لێی رازی بێت- ده‌فه‌رموێت "احْتَجَم َالنَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَعْطَى الَّذِي حَجَمَهُ وَلَوْ كَانَ حَرَامًا لَمْ يُعْطِهِ" رواه‌ البخاري. 
واته‌/ پێغه‌مبه‌ری خوا(صلى الله عليه وسلم) حیجامه‌ی کرد و به‌خشیشی دایه‌ ئه‌وه‌یبۆی کرد، ئه‌گه‌رحه‌رام بووایه‌ پێی نه‌ئه‌دا. 
3/ له‌ ڕیوایه‌تی موسلیم..."وَلَوْ كَانَ سُحْتًا لَمْ يُعْطِهِ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم " . واته‌/ ئه‌گه‌ر حه‌رام بووایه‌ پێی نه‌ئه‌دا. 

ئیبن قودامه‌-ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت- ده‌فه‌رموێت"ويجوز أن يستأجر حجاما ليحجمه , وأجره مباح " واته‌/ جائیزه‌ که‌سێک که‌ حیجامه‌ ده‌کات به‌کرێ بگرێ و بۆی بکات، کرێیه‌که‌شی حه‌ڵاڵه‌‌. 

هه‌روه‌ها ده‌فه‌رموێ-ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت- ده‌فه‌رموێت: له‌به‌رئه‌وه‌ی سوودێکی ڕێپێدراوه‌ و مه‌رج نییه‌ بکه‌ره‌که‌ی هه‌ر خزمی حیجامه‌ بکراوه‌که‌ بێت، بۆیه‌ جزئیزه‌ کرێی له‌سه‌ر وه‌ربگرێت، وه‌کو هه‌موو کارێکی تر؛ بنیاتنانی خانوویه‌ک، دوورمان...، هه‌روه‌ها له‌به‌رئه‌وه‌ش خه‌ڵکی پێویستیان پێیه‌تی و هه‌موو کاتیش یه‌کێک په‌یدا نابێت به‌ بێ به‌رامبه‌ر ئه‌نجامی بدات، بۆیه‌ جائیزه‌ کرێ وه‌رگرتن پێیه‌وه‌ هه‌روه‌کو شیردان(الرضاع) ، فه‌رمووده‌ی پێغه‌مبه‌ری خواش(صلى الله عليه وسلم) که‌ ده‌فه‌رموێ: با بدرێته‌ خواردن بۆ به‌نده‌کان به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر حه‌ڵاڵی ئه‌و ده‌ستکه‌وته‌، چونکه‌ ئه‌گه‌ر حه‌رام بووایه‌ جائیز نه‌ده‌بوو بدرێته‌ ئه‌وانیش. 
. 
کۆمه‌ڵێک له‌ زانایان هه‌موو ئه‌و فه‌رموودانه‌یان کۆکردۆته‌وه‌ و فه‌رموویانه‌، ڕێگرتنه‌که‌ بۆ که‌راهه‌ته‌ و بۆ حه‌رام نییه‌، که‌واته‌ ده‌شێت. 
وه‌ فه‌رموویانه‌ که‌راهه‌ته‌که‌ له‌ نزمیی ئیشه‌که‌یه‌، بۆیه‌ پێغه‌مبه‌ر(صلى الله عليه وسلم) ڕێی پێداوه‌ خه‌رج بکرێت له‌ خواردنی به‌نده‌ و ئاڵفی ئاژه‌ڵان. 

سه‌رنج: ئه‌گه‌ر وابێت، ده‌بینین ئێستا له‌م سه‌رده‌مه‌دا به‌ پێچه‌وانه‌یه‌، حیجامه‌ کارێکی به‌نرخه‌ و به‌ڵکوو ماسته‌رنامه‌ و دکتۆرای له‌سه‌ر وه‌رده‌گیرێت و زیاتریش له‌ جاران سوود و که‌ڵی ده‌رکه‌وتووه‌ و داواکاریشی زۆره‌. 

ڕای په‌سه‌ند: کرێ وه‌رگرتن له‌ ئه‌مڕۆدا به‌ حیجامه‌ حه‌رام نییه‌ و جائیزه‌ بژێوی له‌سه‌ر په‌یدا بکرێت، به‌ڵام ئه‌گه‌ر نرخه‌که‌ی دیاری نه‌کرێ و خه‌ڵکه‌که‌ خۆیان شتێک بده‌ن له‌ ویژداناندا، بێگومان باشتره‌. 

خوای گه‌وره‌ش زاناتره ‌(جل وعلا).‌ 
وصلى الله على نبینا محمد وعلى آله وصحبه وسلم. 
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 
لیژنه‌ی وه‌ڵامدانه‌وه‌ی پرسیاره شه‌رعییه‌کان/‌ ده‌نگی ئیسلام.