به ‌ناوی خوای به‌خشنده‌ی میهره‌بان. 

سوپاس و ستایش بۆ په‌روه‌ردگار، دروود و ڕه‌حمه‌ت له‌ ‌پێغه‌مبه‌ری ئازیز (صلی الله‌علیه‌ وسلم) و هه‌روه‌ها له‌ ئال و یارانی. 

بەشداری غەم و ناڕەحەتییەکانتین، پێمان ناخۆشە برایەکمان حاڵی بەو شێوەیە بێت، لە خوا داواکارین بەهاناتەوە بێت و ژیانت نوێ بکاتەوە و جارێکی تر بڕوا و متمانەت بۆ بگەڕێتەوە، ئامین.. 

برای بەڕێزمان ڕاستی ئەوەیە بەندەی خوا ئەگەر بەندەیەکی ڕاست بوو، پەیوەندی باش و بەهێز و گەرمی لەگەڵ خوای خۆیدا هەبوو، هەرگیز تووشی نەخۆشی دەروونی و گۆشەگیریی و بێهیوایی نابێت!! ئەگەر دڵێک بەخواوە هۆگر بێت، هەمیشە یادی بکات و نەتوانێت لێی غافڵ بێت هەرچی مانای ناڕەحەتی و ئازار هەیە هەستی پێ ناکات بەڵکو بەپێچەوانەوە لە ئازار و ناخۆشییەکانیش لەزت و ئاسوودەیی دەچێژێت، بزانە برای ئازیز کە لە ئیسلامدا شتێک نییە پێی بوترێت نائومێدی و هیوابڕاویی!! خوای گەورە فەرموویەتی لە ڕەحمەتی من بێهیوا مەبن، ئەوانەی بێهیوان تەنها خەڵکانی بێباوەڕن..إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِن رَّوْحِ اللَّـهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ[یوسف:٨٧]. 

ئەوە فەرمایشتی یەعقوب پێغەمبەر-سەلامی خوای لێ بێت- بۆ کوڕەکانی بوو کاتێک داوای لێکردن هەتا بچن بە شوێن یوسف-سەلامی خوای لێ بێت- بگەڕێن و بیدۆزنەوە.. سەرئەنجام ئەوە بوو لە دوای چەندەها ساڵ خوای گەورە بۆی گێڕایەوە لە دوای ئەوەی ببوە پێغەمبەر و وەزیری وڵاتی میسر.. 

ئەی بیستووتە پێغەمبەر زەکەرییا-سەلامی خوای لێ بێت- لە دوای تێپەڕینی تەمەنی لاوی و دوای لاویش هێشتا منداڵێکی نییە بۆ ئەوەی میراتی زانست و پێغەمبەرێتی لێ وەربگرێت، لەو ساتەدا سەری یەکپارچە بەفری سپییە لە پیریدا و ئێسکەکانی لاواز بوون و خێزانیشی نەزۆکە، بەڵام بێهیوا نەبووە و داوای خۆی دەکات لە خوای بەڕەحم و میهرەبان بە متمانەوە و بڕوای تەواوە، ئەویش یەحیای پێدەبەخشێت-سەلامی خوایان لێ بێت.. 

ئەی باوکی پێغەمبەران لە پاشی ئەو هەموو تێکۆشان و گەڕان و ماندووبوونە، هێشتا هیوای بەخوا نەگۆڕاوە و لە پیریدا خوای گەورە موژدەی منداڵیان پێ دەدات، بەڵام کامە منداڵ؛ ئیسماعیل و ئیسحاق و یەعقووب-سەلامی خوا لە هەموویان بێت.. 

لە سەردەمی پێغەمبەر موسادا-سەلامی خوای لێ بێت- ئافرەتێک هاتەلای و داوای ئەوەی لێکرد کاتێک دەڕوات بۆ موناجاتی خوا، بۆی بپاڕێتەوە منداڵی ببێت، موسا پێغەمبەریش کاتێک لەگەڵ خوای گەورە لە کێوی توور دەدوێت، باسی ئەو ئافرەتەش دەکات و دەڵێ، ئەی خوایە ئافرەتێک هاتە لام و داوای کرد لێت بپاڕێمەوە بۆ ئەوەی منداڵی پێ ببەخشیت، خوای گەورەش فەرمووی: ئەی موسا من لەسەر ئەو ئافرەتەم نووسیوە نەزۆک بێت و منداڵی نەبێت.. دوای ئەوەی گەڕایەوە بە ئافرەتەکەی فەرموو: خوای گەورە ئاوەهای فەرمووە، ئافرەتەکەش ڕۆیشت بەڵام پاش ماوەیەکی زۆر دیسان هاتەوە و هەمان داوای لە موسا کردەوە، خوای گەورەش هەمان وەڵامی موسای دایەوە بۆ ئەوەی بە ئافرەتەکە بڵێت، ئافرەتەکە بۆ دووەم جار وەڵامی وەرگرت و بە دڵتەنگی و لاوازییەوە موسای بەجێهێشت، لە دوای ساڵێک هاتەوە بەڵام ئەمجارە منداڵێکی شیرەخۆرەی بەباوەشەوە بوو، کاتێک موسا بینی و ناسییەوە سەرسام بوو، فەرمووی؛ تۆ ئەوە نەبوویت هاتیت داوات لێکردم لە خوا بۆت بپاڕێمەوە بۆ ئەوەی منداڵت پێ بدات و خوای گەورەش فەرمووی کە تۆی نووسیوە نەزۆک بیت!؟ وتی: بەڵێ من ئەوم و ئەوە ڕاستە! فەرمووی؛ ئەی کەواتە ئەم منداڵە چییە و هی کێیە!؟ وتی: هی خۆمە! وتی چۆن شتی وا دەبێت!؟ فەرمووی من بێهیوا نەبووم، بەردەوام لە خوا دەپاڕامەوە، دەمووت خوای گەورە تۆ بە ڕەحم و بەزەیی و بەخشندەی، داوای منداڵی لێ دەکەم، ئیتر پێی دام. 

کاتێک موسا چووە کێوی تور و قسەی لەگەڵ خودا کرد، پرسیاری ئەو ئافرەتەی لێکرد، خوای گەورەش فەرمووی: بەڵێ ئەی موسا من بۆم نووسیبوو نەزۆک بێت و منداڵی نەبێت، بەڵام ئەو وازی نەهێنا و هەر دەیووت؛ خوایە تۆ بە ڕەحمیت منداڵم دەوێت!!! من هەر دەمنووسی نەزۆک بێت ئەویش بە ڕەحیم لێم دەپاڕایەوە، ڕیحمەتیشم پێشی قەدەرم کەوت و منداڵم پێبەخشی. 

ئێوەش ئەی برامان؛ تووشی بێهیوایی بوون، یان لەلاوازی باوەڕت و نەناسینی باشت بۆ خوایە یاخود گومانی خراپت بەخوا بردووە، یان بڕوات وایە جگە لە خوا کەسێک یان شتێکی تر هەبێت توانای هەبێت بەسەر قەدەری خوادا و بارودۆخی تۆی بەو ئاستەدا گەیاندبێت!! بۆیە ئێمە جارێکی تر داوات لێ دەکەینەوە بەوەی هەلێک بدەیتە خۆت و ژیانی خۆت نوێ بکەیتەوە، بەڵام لەسەر بناغەی زانست و شارەزایی لە ئیسلام و خواناسی.. ڕابردوو وازلێبهێنە و مێشکی خۆتی لەوە زیاتر پێوە خەریک مەکە، ڕابردوو تەنها بۆ عیبرەتە، نەبۆ شانازییە و نەبۆ حەسرەتە.. وەکو خۆت دەڵێیت زیاد لە(١٠) ساڵە گیرۆدەی ئەو سستی و نائومێدییە بوویت، ئایا بەردەوامی لەسەری و حەسرەت خواردن پێێەوە چی لێ سەوز بووە؟! ئایا هیچ ئاکام و ئامانجێکی بۆ هێناویتەدی!؟ بێگومان نەخێر.. کەواتە ڕۆیشتن و بەردەوامبوون لەسەر ئەو ئاڕاستەیە، دیسان نادیار و بێبەره، ئەگەر هەموو تەمەنیشت لەسەری تەواو بێت هەو وەکو ئێستا دەبێت یان خوانەخواستە بەرەو هەڵدێرتر، دوور بێت لە جەنابتان پەنابردنە بەر هۆشبەرەکان و سڕکەرەکان و دواتریش خۆکوشتن!! 

ئەوەش هەمووی داوای شەیتانە، ئەو دوژمنمانە، خۆزگەیەتی لە ژیاندا نائومێد و بە تاڵیی بژیین، لە قیامەتیش لە دۆزەخدا هاوئازار و هاودەمی بین!! 

داوات لێ دەکەین متمانەمان پێبکەیت! بڕارێکی ئازایانە بدەیت لەگەڵمان لەوەی بەڕاستی بگەڕێیتەوە بۆلای خوای بەزەیی و میهرەبان، ئەو ئێمەی خۆش دەوێت، لە خۆمان و دایکمان بۆمان بەزەییترە! تەنانەت لەبەر ئەوە نەبووایە مردنی نووسیوە لەسەر هەموو زیندوویەک، گیانی باوەڕدارانی نەدەکێشا، چونکە دەزانێت پێمان ناخۆشە و ئەویش پێی ناخۆشە ناڕەحەتی ئێمە..لە ڕەحمەتی خۆیەتی بە شەووڕۆژ دەرگای پەشیمانی کردۆتەوە و لە یاخیبووان خۆش دەبێت، تاوانەکانمان هەرچەندێک بن هەرچۆنێک بن لە گەورەییدا، تەنانەت ئەگەر کوفر و هاوەڵدانانیش بێت، بەڵام بە ڕاگەیاندنی تۆبەیەکی ڕاستەقینە و گەڕانەوە بۆ ڕەحمەتی، قەبووڵمان دەکات و لێمان خۆش دەبێت، بەڵكو وەک دیارییەک ئەو گوناهەش دەگۆڕیتە چاکە و قورسایی چاکەکانمانی پێ زیاد دەکات. 

لە ڕەحمەتی ئەوە هەموو ژیانمانی بەخێر نرخاندووە، کاتێک تووشی چاکە دەبین، شوکری دەکەین، ئەوە خێرە، خۆئەگەر تووشی ناڕەحەتی بووین، ئارام دەگرین، بەوەش خێرمان بۆ دەنووسرێت. ناڕەحەت و ئازار و موسیبەتەکانیش بۆ ئێمە مایەی خێر و چاکەیە، پێی پاک دەبینەوە، پێیان بەهرەمەند دەبین، پاداشت و پلەوپایەمانی پێ زیاد دەبێت.. 

ئەی برای ماندوو؛ ژیانی خۆت نوێ بکەوە بە نزیکبوونەوە لە خوا و زیاتر ئاشنابوون پێی، ئەو پێی خۆشە پەیوەندی هەبێت لەگەڵ بەندەکانی، لەبەرئەوەیە نوێژی لەسەرمان پێویست کردووە، بەڵکو پلەوپایە و پاداشتی زۆری بۆ ئەوانە داناوە کە زۆر یادی دەکەن، ئەگەر کەسێک لە ناخی خۆیدا یادی خوا بکات، ئەویش لە یادی دەکات، ئەگەر لەلای خەڵکیش یادی بکەیت، ئەویش لەلای باشتر لە خەڵكی باست دەکات، لای مەلائیکە.. ئەوانەی بەیادی خواوە سەرقاڵن ناوی لێناون؛ خەڵکانی کۆڕ و مەجلیسم. ئەو لە دڵتایە ئەگەر ئاگات لێ بێت و لێی غافڵ نەبیت، هەستی پێ دەکەیت، ئەوەش خۆشترین نیعمەتە لە دوای هیدایەت لە دونیادا، کە هەست بکەیت خالق و بەدیهێنەر و پەروەردگارەکەت تۆی قەبووڵە و لەگەڵتدایە.. هەر لەبەرئەوەیە کاتێک خەڵکی لە قوڵی خەو و پرخەپرخدان، پیاوانی خوا و بەندەکانی لە جێگەی گەرموگوڕ بێزارن و بە ئاوی سارد و فێنک خۆیان پاک دەکەنەوە(دەستنوێژ) بۆ ئەوەی لە گۆشەیەکی ئەم دونیایە لەسەر بەڕماڵێک بۆی ڕاوەستن و سوجدەی بۆ بەرن و لێی بپاڕێنەوە و ڕازی بکەن.. 

پاشان ئەی برای خەوتوو؛ بزانە ژیان جێگەی هەوڵ تێکۆشانە نەوەک خەو و بێئاگایی، لەو گۆڕدا زۆر دەنوویت، ئێستا کاتی ئیشکردن و چاندنە، قیامەتیش بەروبوومت دەچنییەوە.. چەندێک بنوویت هێندە خەسارەت و لەدەستدانت دەبێتە بەش، دونیا لەسەر تۆیش و ئێمەش و هەمووان وەکو یەکە و دەڕوات و تەواو دەبێت. بۆیە هەتاوەکو زووتر لەو خەوە هەڵسیت باشترە، ئەوی ماویشە بێگومان بەفریات دەکەوێت، ئەگەر نرخی بزانیت و نەیفەوتێنیت.. 

تۆی بەڕێز کێشەی تەنیایت هەیە، بڕۆ مزگەوت و هاوڕێی خواناس و هیممەتبەرز هەڵبژێرە بۆ ئەوەی یارمەتیت بدەن لە ڕێکەوتن بۆلای خوا.. ئامادەی وانە و ئامۆژگاری زانایان بە و گوێ لە وتارەکانیان بگرە، جاری وا دەبێت وشەیەک ڕزگارت دەکات و هەڵوێستت دەگۆڕێت. سەردانی گۆڕستانیش بکە، ئەوانەی ئێستا لە گۆڕەکانیان مت بوون، یان بەهەشتیین یاخود دۆزەخیین. ئەوانیش بە کردەوەکانی خۆیان چارەنووسی خۆیان دیاری کردووە. جیاوازیشیان لەگەڵ ئێمە تەنها ئەوەیە ئێمە هەل و فرسەتمان ماوە بەڵام ئەوان لاپەڕەی ژیانی کردەوەیان پێچراوەتەوە. ئەگەرچی ئەوان مردوون بەڵام ئەوان زیاتر بەخەبەرن وەک لە ئێمە، بۆیە خۆزگە دەخوازن بگەڕێنەوە بەڵکو باشتر ڕەفتار بکەن و زەخیرەی زۆرتر و چاتر کۆبکەنەوە، بەداخەوە سەیرە ئێمە عیبرەتیان لێ وەرناگرین و ئەو هەلەی لای ئێمە ماوە نایقۆزینەوە و خەمساردین لەگەڵی.. 

لە کۆتایی؛ دڵنیابە ئەگەر ڕووت کردە خوای خۆت و ڕازیت کرد، هەرچی دەرگای خێرە بەڕووتدا دەکرێتەوە و کێشەکانت چارەسەر دەبن، هەموو مەبەستێکیش بەتایبەتی ئەوانەی پیرۆز و بە بەهان، هەنگاوەکانی سەرەتای قورس و گرانە، لە ڕاستیدا گران نین بەڵام لەسەر نەفسێكی ڕانەهاتوو گرانە، بۆیە دەبێت سەبر و ئارامت هەبێت لەگەڵ دڵسۆزی و سووربوون، دوعاش باشترین کۆمەکە. 

تێبێنی: کتێبی(جدد حیاتک) لە نووسینی (محمد الغزالی)یە زۆر باشە و بەسوودە، وەک بیستوومانە وەرگێڕاوەتە زمانی کوردیش. سوودێکی باشی لێ دەبینیت ئەگەر بە پەرۆشەوە بیخوێنیتەوە. هەروەها کتێبەکانی ئیبراهیم ئەلفەقی-ڕەحمەتی خوایان لێ بێت. کتێبەکانی ئەویش زۆرێکیان وەرگێراوەتە زمانی کوردی.

خوای گه‌وره‌ش زاناتره ‌(جل وعلا).‌ 

وصلى الله على نبینا محمد وعلى آله وصحبه وسلم. 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

لیژنه‌ی وه‌ڵامدانه‌وه‌ی پرسیاره شه‌رعییه‌کان/‌ ده‌نگی ئیسلام.